دی اریتور چیست؟
دی اریتور یک تجهیز است که از آن برای حذف کردن اکسیژن و گازهای حل شده در آبی که خوراک بویلرهای تولید بخار است، استفاده میشود. اکسیژن حل شده در آب بویلر باعث خسارت‌های شدید ناشی از خوردگی در سیستم بخار میشود به این صورت که به دیواره فلزی لوله‌ها و دیگر تجهیزات فلزی می‌چسبد و تشکیل اکسید (زنگ) می‌دهد.
با توجه به تاثیر هوازدایی از آب بر افزایش کارایی و عملکرد بویلرهای دیگ بخار، این دستگاه کاربرد گسترده ای در صنعت و مخصوصا در پالایشگاهها دارد.
تعداد زیاد و متفاوتی دی اریتورهای عمودی و افقی از سازندگان متعدد وجود دارد، و ویژگی و جزئیات تولیدی هر کدام نیز با هم تفاوت دارد.
- دی اریتور سینی دار
- دی اریتور فنری
- دیریتور تحت فشار( برجک دار)
دی اریتور سینی دار
یکی از رایج ترین انواع سیستم هوازدایی دیگ بخار، دی اریتورهای سینی دار می باشد. ساختار کلی این نوع هوازدا شامل یک دیگ افقی با برجستگی در وسط آن می باشد که در بالای قسمت برجستگی نوعی کلاهک به شکل گنبد قوسی شکل قرار گرفته است. آب از قسمت گنبد دستگاه وارد شده و بر روی سینی هایی با منافذ متعدد قرار میگیرد و به صورت قطرات ریز به پایین منتقل میشوند.
دی اریتور اسپری شونده (نازل های فنری)
در نوع دیگر Deaerator دستگاه از یک مخزن افقی تشکیل شده که درون آن شامل چند بخش می باشد که هر یک وظایف خاصی را بر عهده دارند. سمت چپ ترین بخش در این دستگاه عمل پیش گرمایش صورت می گیرد تا بخش جداسازی گاز از آب راحت تر صورت گیرد. آب از نازل های فنری شکل با منافذ کوچک عبور کرده و به صورت اسپری و افشانه ای وارد دستگاه می گردد و با بخاری که از پایین دستگاه وارد این بخش میشود گرم خواهد شد.
دیریتور تحت فشار( برجک دار)
در دی اریتور نوع تحت فشار از یک برجک برروی مخزن حاوی پکینگ یا سینی برای حذف گازها استفاده میشود. در این نوع دی اریتور ، ارتفاع برجک دستگاه بستگی به ظرفیت و میزان عبور آب دارد.در دی اریتور برجک دار، ابتدا آب از بالای برجک توسط نازلهای مخصوص اسپری شده و بعد از تبادل حرارت بخار و آب، بخش اعظم بخار به آب تبدیل میشود.
هنگامی که آب از لابلای سینی ها یا پکینگ ها عبور می کند گازهای موجود در آن جداشده و به طرف بالا حرکت می کند .سپس از سقف برجک توسط یک ایرونت از مخزن خارج می شود. آب نیز به طرف پایین حرکت کرده و به مخزن ذخیره‌ای که در زیر برجک نصب شده وارد می شود و در آنجا برای مصرف دیگ دپو می شود. در حقیقت این مخزن نقش مخزن کندانس، ذخیره و مخزن تعادلی حرارت (جهت جلوگیری از شوک حرارتی) را انجام می‌دهد.
مزیت استفاده از دی اریتور
استفاده از دی اریتور (Deaerator) باعث میشود تا میزان اکسیژن نامحلول در آب و کربن دی اکسید کاهش پیدا کرده و در نهایت از خوردگی دیواره های دیگ بخار بویلر جلوگیری شود. توجه داشته باشید که با افزایش کربن دی اکسید در آب ورودی به دیگ بخار، PH آب تا حد زیادی کاسته میشود و در نهایت محیط شرایط اسیدی پیدا می کند و خوردگی به مرور رخ خواهد داد.
کاربرد دی اریتور چیست؟
در واقع دی اریتور دو کاربرد بسیار مهم در دیگ بخار دارد که عبارتند از:
- هوا زدایی از آب ورودی به بویلر
- پیش گرم کردن آب ورودی به بویلر
به هوازدایی و علت اصلی استفاده از آن در ابتدای متن اشاره شد اما یکی از دیگر از کاربردهای بسیار مهم دی اریتور، استفاده از آن در مرحله پیش گرمایش آب می باشد که تاثیر بسیار زیادی بر کارایی و عملکرد بویلر خواهد داشت. ورود آب با دمای پایین به دیگ بخار باعث میشود تا شوک حرارتی صورت گیرد که آسیب بسیار زیادی بر دیگ وارد خواهد کرد. علاوه بر کاهش طول عمر دیگ بخار، ظرفیت بخار دهی دستگاه نیز با ورود آب با دمای پایین به آن با کاهش زیادی مواجه می گردد. به همین منظور از دی اریتور در پیش گرمایش آب ورودی به بویلر استفاده میشود.
طریقه کارکرد:
بطور طبیعی هنگامی که دمای آب را بالا می بریم ، اکسیژن و دی اکسید کربن میزان حلالیت خود را در آب از دست می دهند. بنابراین می توان از این خصیصه در دستگاه دی اریتور برای حذف آنها استفاده نمود. برای افزایش راندمان دستگاه و حذف بیشتر این گازها می توان آب را تا 85 درجه سانتیگراد گرم نمود. گرمایش آب می تواند از طریق تزریق بخار بصورت جریان مخالف و یا مبدل حرارتی انجام شود.سپس با پاشش آن برروی یک بستر با سطح تماس بالا ، به راحتی گازهای موجود در آب را حذف می شود.